Αυτό το τετράγωνο δεν περιστρέφεται στην πραγματικοότητα
Αυτό το τετράγωνο δεν περιστρέφεται στην πραγματικοότητα. Ορίστε το γιατί.
Πολλοί θεωρούν ότι τα μάτια τους λειτουργούν σαν μια κάμερα του σινεμά- αιχμαλωτίζοντας οτιδήποτε συμβαίνει μπροστά τους και προβάλλοντας ύστερα αυτές τις εικόνες πίσω στο σκοτεινό δωμάτιο, το οποίο είναι ο εγκέφαλος.
Όμως οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως αυτού του είδους η μεταφορά δεν είναι ακριβής. Ο εγκέφαλός μας δεν παρακολουθεί απλά ένα κινηματογραφικό φιλμ όλων αυτών που περνούν μπροστά απ τα μάτια μας- ο όγκος των πληροφοριών αυτών γρήγορα θα μας υπερφόρτωνε. Αντιθέτως, τα νεύρα του εγκεφάλου επιλέγουν συγκεκριμένα σημεία που μπορεί να είναι σημαντικά, ενώ άλλα νεύρα παίρνουν αυτά τα σημάδια και συμπληρώνουν μετέπειτα τα κενά.
Δείτε το εδώ:
Αυτή η διαδικασία κατά κύριο λόγο λειτουργεί ομαλά, όμως μερικές φορές μπορεί να δυσλειτουργεί, με έναν ενδιαφέροντα τρόπο- όπως συμβαίνει με τις οπτικές ψευδαισθήσεις. Μοτίβα χρωμάτων και φωτός που παραπλανούν τα μάτια μας και το μυαλό μας, με αποτέλεσμα να βλέπουμε πράγματα που δεν βρίσκονται εκεί, οπτικές ψευδαισθήσεις που έχουν θεωρηθεί ως ψυχολογικοί γρίφοι, τουλάχιστον απ' την Βικτωριανή Εποχή. Όμως σήμερα, οι επιστήμονες επίσης τα μελετούν για διαλεύκανση της γνώσης του πώς ακριβώς λειτουργεί ο εγκέφαλος.
Ο Gideon P. Caplovitz, ένας καθηγητής ψυχολογίας, χρησιμοποιεί οπτικές ψευδαισθήσεις στις έρευνές του πάνω από μία δεκαετία. Μαζί με τον Matthew T. Harrison του Πανεπιστημίου της Νεβάδα στο Ρήνο, ο Caplovitz δημιούργησε την ψευδαίσθηση της όρασης που κέρδισε το πρώτο βραβείο φέτος σ' έναν ετήσιο διαγωνισμό χορηγούμενο από το σύλλογο Neural Correlate. (πιο πάνω υπάρχει αρχείο εικόνας-- ένα ολόκληρο βίντεο πιο κάτω)
Ο Caplovitz μίλησε με το συγγραφέα του άρθρου για το πώς δουλεύουν οι οπτικές ψευδαισθήσεις, και για τα συναρπαστικά στοιχεία που προσφέρουν οι τελευταίες στη νέα γενιά νευροεπιστημόνων σχετικά με τον εγκέφαλο. Η συνέντευξη αυτή έχει τροποιηθεί για λόγω μεγάλης έκτασης και χάριν σαφήνειας.
-Σε γενικές γραμμές, λοιπόν, τί μαρτυρούν οι οπτικές ψευδαισθήσεις για τον εγκέφαλο?
-Οι ψευδαισθήσεις αντιπροσωπεύουν τα λάθη που κάνει ο εγκέφαλος κατά την αντίληψη αυτού που κοιτάμε, τα οποία προκύπτουν από τον τρόπο εξέλιξης του οπτικού μας συστήματος. Και έτσι με την κατανόηση των ψευδαισθήσεων αυτών, μπορούμε να αποκτήσουμε διαύγεια για τον τροπο λειτουργίας του οπτικού μας συστήματος.
Δε αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο με βάση τον τρόπο που λειτουργεί μία κινηματογραφική κάμερα. Βιώνουμε το αποτέλεσμα τηας ανταπόκρισης των εγκεφαλικών νέυρων, στο φως που αντανακλά ο αμφιβληστροειδής χιτώνας. Αυτά τα νεύρα αιχμαλωτίζουν διαφορετικά είδη οπτικών πληροφοριών- όπως χρώμα, κίνηση, τη θέση ενός αντικειμένου, ή στοιχεία του σχήματος και μεγέθους του αντικειμένου αυτού. Το οπτικό σύστημα εν τέλει πρέπει να συνδυάσει όλες αυτές τις πληροφορίες μαζί, κάνοντας την καλύτερη πιθανή εικασία για το τί ακριβώς βλέπουμε εκίνη τη στιγμή.
Υπάρχουν άπειρα σε αριθμό και διαφορετικά σε είδος πράγματα στον έξω κόσμο που δεν βλέπουμε, όπως η υπέρυθρη ακτινοβολία ή τα ραδιοκύματα. Για παράδειγμα, οι μέλισσες έχουν οτικά συστήματα που διαφέρουν πολύ από τα δικά μας, αντιλαμβάνονται δηλαδη χρώματα και σχήματα που εμείς δε βλέπουμε.
Έχουμε τα βιώματα που έχουμε από τον κόσμο, επειδή οι οπτικές πληροφορίες και ο εγκέφαλός μας έχουν την ικανότητα να τα αναπαραστήσουν. Γεικά, αυτό που αποκτούμε ως εμπειρία είναι αρκετά ακριβές, τόσο ώστε να μην πέφτουμε σε τρύπες, ή να μη μας χτυπούν αμάξια στο δρόμο.
Όμως το αποκορύφωμα των οπτικών ψευδαισθήσεων είναι ότι κάποιες φορές αυτό που βλέπουμε είναι λάθος. Αυτή η ψευδαίσθηση κέρδισε το 1ο βραβείο το 2016 στο διαγωνισμό για την Καλύτερη Ψευδαίσθηση της Χρονιάς.
-Εξηγήστε μας τί συμβαίνει ακριβώς στο βίντεο
--βιντεο--
-Εάν παρατηρήσετε την ψευδαίσθηση, θα δείτε ένα περιστρεφόμενο τετράφωνο ή γραμμές που κουνιούνται μπρος πίσω, ενώ στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ούτε περιστρεφόμενο τετράγωνο ούτε κινούμενες γραμμές. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι αυτά τα μικρά πλέγματα- τα αποκαλούμε ημίτονα κύματα ή στοιχεία Gabor- περιστρέφονται γύρω από τον εαυτό τους και δημιουργούν αυτά που ονομάζουμε τοπικά σημάδια κίνησης, τα οποία ανιχνεύονται από το οπτικό μας σύστημα. Τα νεύρα μας ύστερα αφομοιώνουν τα τοπικά σημάδια κίνησης, και αυτή η αφομοίωση μπορεί να οδηγήσει στην εμπειρία ενός περιστρεφόμενου τετραγώνου, ή σ' αυτά τα κύματα, που στην πραγματικότητα όμως δεν είναι εκεί.
Δεν έχω έναν ανιχνευτή περιστρεφόμενου τετραγώνου στον εγκέφαλό μου. Αυτό που έχω είναι νεύρα που εντοπίζουν την τοπική κίνηση, και μετά άλλα νεύρα που τα ενσωματώνουν και η απόρροια αυτού είναι αυτό που αντιλαμβανόμαστε, αυτό που βλέπουμε ως πραγματικότητα. Οπότε η ύπαξη της ψευδαίσθησης μας λέει κάτι για τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου.
Τώρα αυτό μπορεί να φανεί λίγο χαζό, το να μιλάμε για τετράγωνα και γραμμές που κινούνται. Αλλά λίγο πολύ από την ώρα που ανοίγουμε τα μάτια μας το πρωί, μέχρι τη στιγμή που τα κλείνουμε το βράδυ, εκτός κι αν κάποιος πάσχει από κάποια οπτική δυσλειτουργία, καταλαβαίνουμε οπτικά τον κόσμο γύρω μας, και κινείται, κι εμείς κινούμαστε. Οπότε αυτό βοηθάει να απαντηθεί η ερώτησή σας, γιατί φαίνονται τα πράγματα όπως φαίνονται;
-Υπάρχει κάποια πραγματική περίσταση στον αληθινό κόσμο στην οποία το μυαλό μπορεί να ανιχνεύσει και να αφομοιώσει τέτοιου είδους πληροφορίες;
-Οι μηχανισμοί που θεμελιώνουν αυτή την ψευδαίσθηση, θέτουν μέσες άκρες τη βάση για το πώς αντιλαμβανόμαστε οτιδήποτε κινούμενο. Εκεί που συναντάται μάλιστα και πιο απτά, είναι στην περίπτωση ενός αυτοκινήτου που προχωρά στο δρόμο. Όμως από εκεί που στέκεται ο παρατηρητής, αυτό το αυτοκίνητο τελικά κινείται πίσω από θάμνους και δέντρα, κι ο παρατηρητής λαμβάνει μόνο κομματάκια κι αποσπάσματα του αυτοκινήτου, σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Παρ΄όλα αυτά, ο εγκέφαλος έχει την ικανότητα να αφομοιώσει αυτά τα κομμάτια και να δημιουργήσει την εικόνα ενός αμαξιού συνεχόμενα, ως σύνολο, κατονοώντας πού κινείται και πόσο γρήγορα.
Ετικέτες:
τετραγωνο | οφθαλμαπατη | εγκεφαλος | γυριζει