Τι είναι οι εγωιστές; Κάποτε μου είπε κάποιος ότι εγωιστής είναι αυτός που νομίζει ότι τα πάντα κινούνται γύρω από τον εαυτό του…
Λάθος. Αυτός είναι ο εγωκεντρικός. Ο εγωιστής είναι εγωκεντρικός. Ο εγωκεντρικός είναι εγωιστής; Αυτό προς το παρόν δεν το ξέρω. Και αυτός που μπορεί να σκέφτεται το σύμπαν μόνο σε σχέση με τον ίδιο, για να είμαστε ακριβείς δεν είναι εγωιστής αλλά σοψονιστής (θεωρία σύμφωνα με την οποία ο κόσμος δεν υπάρχει στην πραγματικότητα παρά μόνο στη συνείδηση του υποκειμένου). Και αυτός που δεν ξέρει να μοιράζεται είναι τσιγκούνης. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος πως όλοι αυτοί είναι εγωιστές.
Οι τσιγκούνηδες, οι φιλάργυροι, οι αναίσθητοι, οι αντικοινωνικοί είναι εγωπαθείς. Ίσως ο ορισμός του εγωιστή να είναι εκείνο που αποκαλώ το αντίθετο του αλτρουισμού. Από ετυμολογική άποψη, εγωισμός σημαίνει αγάπη για το εγώ κάτι που κάνει ένα συγκεκριμένο πρόσωπο να προτιμά τον εαυτό του από άλλους. Αυτό προϋποθέτει αγάπη, ενίοτε πολύ μεγάλη κάποιου προς τον ίδιο αλλά γιατί αυτό πρέπει να είναι κακό; Γιατί άραγε να είναι κακό να αγαπώ πάρα πολύ τον εαυτό μου;
Ορισμένοι πιστεύουν πως αν κάποιος αγαπάει πολύ τον εαυτό του δεν αγαπάει τους άλλους. Πρέπει να πω ότι αυτή η άποψη αν και είναι αρκετά διαδεδομένη δεν παύει να είναι αστεία. Ο λόγος είναι ότι ξεκινά από την υπόθεση πως η ικανότητα να αγαπάει κανείς είναι περιορισμένη σαν να υπήρχε ένας μέσος όρος αγάπης. Δεν υπάρχει αγάπη για τον άλλον που δεν ξεκινάει από την αγάπη για τον εαυτό μας. Όποιος λέει ότι αγαπάει πολύ τους άλλους αλλά όχι τον εαυτό του λέει ψέματα σε ένα από τα δυο: Ή στο ότι ααγαπά πολύ τον υπόλοιπο κόσμο ή στο ότι δεν αγαπά πολύ τον ίδιο.
Εκπλήσσομαι όταν βλέπω πω ο κόσμος θυμώνει με αυτό το θέμα. Όλοι ξέρουν πως είναι σωστό αυτό που λέω αλλά έρχεται σε τόση μεγάλη αντίθεση με αυτά που μάθαμε που μας φαίνεται απαράδεκτο. Αλλά θα πρέπει να δεχτούμε και το ότι υπάρχουν τουλάχιστον δυο είδη εγωισμού: Ένας υγιής εγωισμός που μπορούν να έχουν οι υγιείς άνθρωποι και ένας παθολογικός εγωισμός που χαρακτηρίζει τους σκληρούς αυταρχικούς και μνησίκακους ανθρώπους.
Όταν έχω σχέση με τη γυναίκα μου πραγματικά ένα από τα άτομα που με ενδιαφέρουν περισσότερο στον κόσμο – θα έπρεπε να αισθάνομαι την υποχρέωση να την αγαπάω πιο πολύ και από εμένα; Για σκέψου! Και πρώτα από όλα, γιατί είμαι μαζί της; Γιατί ζούμε μαζί; Ξέρω καλά τι αντιπροσωπεύει η σχέση μας για μένα αισθάνομαι πόση σημασία έχει να με αγαπάει και νιώθω την τεράστια ενέργεια που εκπηγάζει από την αγάπη μου γι΄αυτήν αλλά δεν είμαι μαζί της για όλα όσα δημιουργούν αυτά στην ίδια. Υποθέτω ότι αυτοί είναι οι δικοί της λόγοι για να είναι μαζί μου. Δεν της κάνω χάρη που είμαι μαζί της. Δεν αισθάνομαι αυτό που αισθάνεται εκείνη. Είμαι μαζί της για εμένα. Όπως και να ‘χει εύχομαι να συμβαίνει και σε εκείνη κάτι ανάλογο.
Απόσπασμα από το σύγγραμμα του ψυχοθεραπευτή, Χόρχε Μπουκάι, από τον Εγωισμό στην Αυτοεκτίμηση