Βρυξέλλες: Με ριζοσπαστικές αλλαγές που έχει προνοήσει να εντάξει στη νέα κοινοτική Οδηγία που αφορά την κατασκευή, παρουσίαση και πώληση προϊόντων καπνού, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενισχύει τις πολύχρονες προσπάθειές της κατά του καπνίσματος. Στοχεύοντας ιδιαίτερα στους νέους, ώστε να μην ξεκινήσουν ποτέ το κάπνισμα, και λειτουργώντας την ίδια ώρα αποτρεπτικά για τους καπνιστές, εισάγει καινοτόμα στοιχεία που κάνουν τα καπνικά προϊόντα λιγότερο ελκυστικά και -ας επιτραπεί η έκφραση- σοκαριστικά.
Η μεγάλη καινοτομία είναι οι έγχρωμες φωτογραφίες που θα καλύπτουν το 65% της επιφάνειας του πακέτου και τα προειδοποιητικά μηνύματα υγείας που θα τις συνοδεύουν. Το μήνυμα ότι το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο του στόματος και του φάρυγγα, καταστρέφει τους πνεύμονες, προκαλεί εγκεφαλικά επεισόδια, στένωση και απόφραξη των αρτηριών και αρκετά άλλα, δεν θα αποτελεί απλά μια λεκτική προειδοποίηση, την οποία οι περισσότεροι ίσως προσπερνούν ή δεν της δίνουν σημασία. Θα συνοδεύεται με φωτογραφίες, ιδιαίτερα σοκαριστικές, τις οποίες κανείς δεν θα μπορεί να αγνοήσει.
Οι πρόνοιες της Οδηγίας, σύμφωνα με τον υγειονομικό λειτουργό των Υγειονομικών Υπηρεσιών, Ηρόδοτο Ηροδότου, θα πρέπει να ενσωματωθούν στο εθνικό Δίκαιο -το υπουργείο Υγείας έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία της εναρμόνισης- μέχρι τις 20 Μαΐου 2016, ημερομηνία που θα εφαρμόζεται η νομοθεσία, ενώ δίνεται η ευχέρεια στα κράτη-μέλη να επιτρέπουν να διατίθενται στην αγορά μέχρι τις 20 Μαΐου του 2017 ηλεκτρονικά τσιγάρα και περιέκτες επαναπλήρωσης που παράγονται ή τίθενται σε ελεύθερη κυκλοφορία, πριν από τις 20 Νοεμβρίου 2016.
Με τη νέα Οδηγία, η περιεκτικότητα ανά τσιγάρο σε πίσσα έχει καθοριστεί σε 10mg, νικοτίνη 1mg και μονοξείδιο του άνθρακα 10mg. Επίσης, απαγορεύονται τα προϊόντα καπνού που έχουν χαρακτηριστικά αρώματα/ γεύσεις, όπως φρούτων ή σοκολάτας. Επίσης, πρόσθετα που θεωρείται ότι δίνουν ενέργεια και ζωτικότητα (π.χ. καφεΐνη και ταυρίνη) ή δημιουργούν την εντύπωση ότι τα προϊόντα έχουν οφέλη για την υγεία (π.χ. βιταμίνες).
Δεν επιτρέπεται ακόμα η χρήση αρωματικών ουσιών στα φίλτρα, στα τσιγαρόχαρτα ή στις συσκευασίες, και δεν επιτρέπεται η διάθεση στην αγορά προϊόντων καπνού με αυξημένη τοξικότητα ή εθιστικότητα.
Η Οδηγία εξαιρεί τα πούρα, πουράκια και τον καπνό πίπας.
Καλύπτει μόνο ηλεκτρονικά τσιγάρα που περιέχουν νικοτίνη. Η Οδηγία καλύπτει μόνο τα ηλεκτρονικά τσιγάρα που περιέχουν νικοτίνη και δεν εφαρμόζεται στα φαρμακευτικά. Προβλέπεται συγκεκριμένα ότι οι κατασκευαστές θα κληθούν να ενημερώνουν την αρμόδια Αρχή, προτού διαθέσουν νέα προϊόντα στην αγορά. Υποχρεώνονται επίσης να υποβάλλουν ετήσιες εκθέσεις στα κράτη-μέλη σχετικά με τον όγκο πωλήσεων των προϊόντων, τους τύπους των χρηστών, τις προτιμήσεις και τις τάσεις τους, ενώ θα πρέπει να συμμορφώνονται με συγκεκριμένους κανόνες διαφήμισης. Το ανώτατο επίπεδο συγκέντρωσης νικοτίνης για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα θα είναι μέχρι 20mg/l και μέγιστος όγκος για φιαλίδια, τα δοχεία και τους περιέκτες υγρών νικοτίνης.
Θα πρέπει ακόμα να είναι ασφαλή για τα παιδιά και απαραβίαστα, και να προστατεύονται από τη διαρροή του υγρού, ώστε να περιορίζεται ο κίνδυνος έκθεσης των καταναλωτών. Σε ό,τι αφορά τις προειδοποιήσεις για την υγεία, τις οδηγίες για τη χρήση τους, τις πληροφορίες για την εθιστικότητα και την τοξικότητά τους, τον κατάλογο με όλες τις ουσίες που περιέχει το προϊόν και τις πληροφορίες για το περιεχόμενο της νικοτίνης, αυτές θα είναι υποχρεωτικές. Πάνω στις συσκευασίες δεν θα επιτρέπονται διαφημιστικά στοιχεία. Στην Οδηγία δεν υπάρχει πρόνοια για απαγόρευσή του σε δημόσιους χώρους. Αυτό θα ρυθμιστεί σε εθνική νομοθεσία.
Σε σχέση, τέλος, με τα φυτικά προϊόντα για κάπνισμα, η Οδηγία προβλέπει προσαρμοσμένες προειδοποιήσεις για την υγεία, προκειμένου να ενημερώνονται οι καταναλωτές για τις αρνητικές επιπτώσεις των προϊόντων αυτών.
Δεν επιτρέπονται επίσης διαφημιστικά ή παραπλανητικά στοιχεία στις διαφημίσεις.
Λεκτικές προειδοποιήσεις στα πούρα. Η Οδηγία προβλέπει επίσης ότι και στις δύο πλευρές της συσκευασίας των προϊόντων καπνού πρέπει να υπάρχουν -και να εναλλάσσονται εκ περιτροπής- συνδυασμένες προειδοποιήσεις (εικόνα μαζί με κείμενο), οι οποίες να καλύπτουν το 65% της σχετικής επιφάνειας. Σε ό,τι αφορά τα πούρα και τον καπνό πίπας, θα υπόκεινται σε λεκτικές προειδοποιήσεις που θα καλύπτουν τουλάχιστον το 30% (εμπρόσθια πλευρά) και το 40% (οπίσθια πλευρά) των συσκευασιών. Με βάση μια άλλη πρόνοια της Οδηγίας, η συσκευασία των προϊόντων καπνού ή τα ίδια τα προϊόντα δεν πρέπει να περιέχουν κανένα στοιχείο, το οποίο να προωθεί τα καπνικά προϊόντα ή να παραπλανά τους καταναλωτές, ώστε να πιστεύουν ότι το προϊόν είναι λιγότερο επιβλαβές από άλλα, αναφέρεται σε αρώματα ή γεύσεις, ή μοιάζει με προϊόν διατροφής.
Μια άλλη πρόνοια αφορά την απαγόρευση της διάθεσης στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών εξ αποστάσεως πωλήσεων, καπνού που λαμβάνεται από το στόμα (snus). Στην Οδηγία γίνεται αναφορά και στα νέα προϊόντα καπνού, τα οποία δεν εμπίπτουν σε καμιά από τις καθιερωμένες κατηγορίες προϊόντων και διατίθενται στην αγορά μετά την έναρξη ισχύος της Οδηγίας. Τα προϊόντα αυτά πρέπει να τηρούν τις απαιτήσεις της Οδηγίας όσον αφορά δηλαδή την επισήμανση και τα συστατικά, ώστε να εξασφαλίζονται ισότιμοι όροι ανταγωνισμού. Προβλέπεται επίσης υποχρέωση κοινοποίησης για τα νέα καπνικά προϊόντα.
*Επιλέξαμε να μην αναρτήσουμε τις φωτογραφίες (γιατί είναι αηδία) αφού έτσι κι αλλιώς θα τις βρείτε σε λίγο καιρό μπροστά σας.